Uważne słuchanie, całkowite otwarcie na pacjenta, bycie nierozporosznym i ześrodkowanie uwagi na chorym to kluczowe wartości w procesie leczenia. Podejście mindfulness nie tylko wpływa na jakość relacji pacjent-lekarz, ale też warunkuje skuteczność komunikacji i przybliża do postawienia trafnej diagnozy. Praktykowanie uważności i współczucia skierowanego na pacjenta umożliwia prowadzenie efektywniejszego wywiadu i wychwytywanie niedopowiedzeń wynikających z nieumiejętności doprecyzowania istotnych informacji o samopoczuciu i stanie zdrowia. Uważność uwrażliwia lekarza na potrzeby drugiego człowieka i zmniejsza ryzyko przeoczenia ważnych kwestii, które mogłyby rzutować na dobór odpowiednich metod terapeutycznych.
Znaczenie uważności w medycynie
Podejście mindfulness jest szczególnie ważne w kontekście konieczności przestrzegania medycznych procedur, które często pochłaniają lwią część uwagi lekarzy, odstawiając na boczny tor rzeczywiste potrzeby pacjenta. Jak podkreśla dr n. med. Ewa Kaźmierczak, nie można mylić uważnego podejścia do pracy zawodowej z podzielnością uwagi. Jeśli lekarz zamierza uważnie zapoznać się z problemem pacjenta – jego uwaga musi być niepodzielna. Regularne praktyki kontemplacyjne pozbawiają chęci działania na wielu frontach w tym samym czasie i pozwalają być obecnym tu i teraz. Ponadto, jak podaje ekspertka, dociekanie przyczyn uporczywych dolegliwości i pełna koncentracja na trudnościach napotykanych przez pacjenta, nie pozostawia miejsca na własny strach.
Korzyści płynące z praktykowania uważności
Poprzez praktyki mindfulness lekarz nabywa umiejętności selekcjonowania informacji przekazywanych przez pacjenta, oddzielania spraw ważnych od nieistotnych. Uważność pozwala na świadome kierowanie rozmową, naprowadzanie drugiej osoby na odpowiedni tor i odnalezienie się w szumie informacyjnym. W procesie diagnostyki i terapii szczególnie ważna jest zdolność eliminowania kwestii niezwiązanych z istotą choroby i odseparowywanie ich od dolegliwości zamostkowych pacjenta, które mogą wskazywać na bezpośrednie zagrożenie życia. Dokładny wywiad i precyzyjny ogląd sytuacji diagnostyczno-terapeutycznej umożliwia właściwe rozpoznania i dobór adekwatnych metod leczenia.
Mindfulness – zwracanie uwagi na to, co istotne
Ważnym czynnikiem przyspieszającym postawienie prawidłowej diagnozy jest uważna postawa pacjenta. Osoby praktykujące mindfulness doskonale współpracują z lekarzem, biorą udział w podejmowaniu decyzji terapeutycznych, wsłuchują się w swoje ciało i potrafią precyzyjnie opisywać swoje dolegliwości. Uważny lekarz i uważny pacjent dobrze się komunikują, zdają sobie sprawę z tego, co jest ważne w procesie leczenia, przez co ich działania są skuteczniejsze.
Pacjent mający do czynienia z rozproszonym lekarzem, wykonującym kilka czynności jednocześnie i niezorientowanym na potrzeby drugiego człowieka, może mieć poczucie braku opieki i lekceważenia, a nawet podawać w wątpliwość jego kompetencje.
Artykuł powstał przy współpracy z redakcją CzasopismoMindfulness.pl.
