Siatkówka jest częścią gałki ocznej, której zadaniem jest rejestrowanie bodźców ze świata zewnętrznego i przekazywanie ich w formie informacji do mózgu. Znajduje się na tylnej powierzchni oka i składa z komórek nerwowych odpowiadających za wspomnianą transmisję komunikatów obrazowych. Jej choroby (takie jak np. odklejenie siatkówki) mogą doprowadzić do nieodwracalnych zmian z utratą wzroku włącznie, dlatego jeśli cokolwiek nas niepokoi warto udać się do specjalisty na diagnozę.
Czym jest odklejenie siatkówki?
Schorzenie nazywane też często “odwarstwieniem siatkówki”, spowodowane jest oddzieleniem się siatkówki od warstwy gałki ocznej określanej jako nabłonek barwnikowy. W początkowym etapie odklejenie siatkówki może nie dawać żadnych objawów, jednak nieleczone jest w stanie w konsekwencji doprowadzić do pogorszenia widzenia, a finalnie całkowitej utraty wzroku.
Odklejenie siatkówki można podzielić na: przedarciowe odwarstwienie siatkówki oka, trakcyjne odwarstwienie siatkówki oka oraz wysiękowe odwarstwienie siatkówki oka. Pierwsze z nich dotyka najczęściej mężczyzn po 60 r.ż., a wśród przyczyn wymienia się starzenie się ciała szklistego, operacje, urazy, a także stany zapalne. Tradycyjna forma odklejenia siatkówki jest z kolei powodowana m.in. przez cukrzycową retinopatię proliferacyjną i urazy przenikające. W przypadku wysiękowego odwarstwienia jedną z przyczyn są obecności guzów, zapalenie oka, nadciśnienie czy choroba Coats’a.
Odklejenie siatkówki – objawy
Początkowo choroba często przebiega (pozornie) bezobjawowo, co przyczynia się do tego, że jej diagnoza odbywa się dopiero po kilku latach. Standardowym sygnałem odklejenia siatkówki są nasilające się z czasem błyski i mroczki. Objawy, z którymi mierzą się chorzy to m.in.:
- osłabiona ostrość wzroku,
- pojawiające się w polu widzenia błyski światła
- pajęczynki oraz czerwone i czarne kropki,
- męty w oku,
- zmniejszające się pole widzenia.
Jeśli zaobserwowałeś u siebie którykolwiek z powyższych objawów – koniecznie udaj się do okulisty. Odklejenie siatkówki to nagły stan, w przypadku którego pilnie potrzebna jest konsultacja z lekarzem!
Odklejenie siatkówki – leczenie
W przypadku odwarstwienia siatkówki konieczne jest leczenie operacyjne.
Aktualnie najpopularniejszą formą zabiegu jest witrektomia przez cześć płaską ciała rzeskowego (PPV pars plana vitrectomy) – zabieg polega na usunięciu ciała szklistego i przyłożeniu odwarstwionej siatkowki za pomocą specjalnego gazu lub oleju silikonowego. Alternatywną metodą leczenia w prostszych przypadkach może być retinopeksja pneumatyczna – do wnętrza ciała szklistego podaje się gaz, ktory rozprężając się przykłada siatkówkę. Innym typem zabiegu jest zabieg wgłabiania twardówki – polegający na naszyciu na twardówkę gałki ocznej w miejscu odwarstwienia specjalnej plomby lub opaski która ułatwi zbliżenie siatkowki do podłoża.. Po przebyciu operacji koniecznie jest przestrzeganie lekarskich zaleceń, ponieważ nadal istnieje ryzyko odklejenia siatkówki. Do rekomendacji pooperacyjnych należą, np.:
- nie podnosimy ciężkich przedmiotów, rezygnujemy z ćwiczeń wysiłkowych,
- przyjmujemy przepisane leki,
- regularne badamy się i odbywamy kontrole u okulisty.
W większości przypadków, dzięki odpowiednio przeprowadzonemu zabiegowi oraz stosowaniu się do zaleceń lekarza terapia przynosi efekty, a pacjenci odzyskują prawidłowe widzenie.