Staw kolanowy to jeden z największych stawów w obrębie naszego ciała. Spełnia szereg ważnych funkcji, przede wszystkim umożliwiając chodzenie. To na kolanach spoczywa rola utrzymania niemal całej masy ciała. Wraz z upływem lat podlegają one procesom zużywania się. Może to prowadzić do choroby zwyrodnieniowej stawów i poważnych następstw. Warto jednak temu zapobiegać poprzez prowadzenie zdrowego stylu życia i regularne ćwiczenia fizyczne. W tym artykule opisano propozycje ćwiczeń, które pozwolą cieszyć się zdrowiem kolan przez całe życie.
Przykładowe ćwiczenia na stawy kolanowe
Ćwiczenia na stawy kolanowe mają na celu wzmocnienie okolicznych mięśni i zwiększenie elastyczności struktur stawu (głównie więzadeł).
Ćwiczenie 1:
Leżąc na plecach z wyprostowanymi nogami, należy wykonać zgięcie jednej kończyny dolnej w stawie kolanowym i przesunąć piętą wzdłuż drugiej nogi.
Ćwiczenie 2:
Leżąc na brzuchu, należy zgiąć kończynę dolną w kolanie i przytrzymać ręką stopę tak, by w miarę możliwości docisnąć stopę do pośladka. W takiej pozycji powinno pozostać się około 5 sekund.
Ćwiczenie 3:
Siedząc na krześle, należy oprzeć się wygodnie i rozluźnić mięśnie nóg. Następnie należy naprzemiennie wsuwać stopy jak najdalej pod krzesło.
Ćwiczenie 4:
Stojąc, należy wysunąć jedną z nóg do przodu, trzymając ręce na biodrach, a jednocześnie tak zgiąć kończynę dolną, by kolano było na wysokości stopy. W takiej pozycji powinno się pozostać przez 5 sekund.
Ćwiczenie 5:
Należy stanąć w lekkim rozkroku, tak by biodra znalazły się na szerokości stóp. Po wyciągnięciu rąk do przodu, wykonuje się przysiad tak, by kolana nie przekraczały linii stóp. Powinno wykonać się 10 przysiadów.
Choroba zwyrodnieniowa kolan – objawy i leczenie
Choroba zwyrodnieniowa stawów kolanowych powstaje w wyniku połączenia różnych czynników. Wśród najważniejszych wymienia się starszy wiek, otyłość, siedzący tryb życia oraz pracę wymagającą częstego zginania kolan. Schorzenie objawia się bólem o różnym nasileniu pojawiającym się zwykle w czasie ruchu. Kolejnymi objawami są ograniczenie ruchomości w stawie i wtórny zanik okolicznych mięśni. Ponadto stwierdza się obrzęk stawu, trzeszczenia podczas ruchu i tkliwość na dotyk. W leczeniu znaczenie ma redukcja masy ciała, tak by nadmiar kilogramów nie obciążał za bardzo kolan. Stosuje się także odpowiednio dobrane ćwiczenia i rehabilitację. Chorzy niekiedy muszą wspomagać się laskami czy stabilizatorami. W przypadku dolegliwości bólowych można skorzystać z farmakoterapii przyjmując leki przeciwbólowe i przeciwzapalne bez recepty. Wiele leków doustnych i do stosowania miejscowego ma status OTC. Łagodzą one ból i zmniejszają stan zapalny, przez co ułatwiają codziennie funkcjonowanie. Przy nasilonych dolegliwościach, lekarz zwykle przepisze silniejsze analgetyki na receptę i zleci rehabilitację. W bardziej rozwiniętej chorobie zwyrodnieniowej niezbędne jest leczenie operacyjne polegające na artroskopii i usunięciu uszkodzonych tkanek. Niekiedy niezbędne jest założenie protezy stawu kolanowego (endoprotezoplastyka stawu kolanowego).
Rekomendacje:
Zeng C., Y., Zhang Z., R., Tang Z., M., Benefits and Mechanisms of Exercise Training for Knee Osteoarthritis. Front Physiol. 2021; 12.
Gajewski P., Interna Szczeklika, Kraków 2020.
