Wyciąg roślinny – pojęcie powszechnie znane i bliskie wielu branżom, w rzeczywistości odnosi się do ekstraktu, który powstaje w procesie chemicznym zwanym ekstrakcją, która pozwala na wyodrębnienie danego składnika z produktu, który powstaje z większej ilości składników. Zastosowanie wyciągów roślinnych jest bardzo szerokie, dlatego proces ekstrakcji jest rozpowszechniony. W związku z tym warto wiedzieć na czym polega i co się za nim kryje.
Definicja ekstraktu – co kryje się za wyciągiem od strony chemicznej?
Mówiąc o ekstrakcie mamy na myśli określenie, które pochodzi z języka łacińskiego od słowa „extractum” co oznacza – to co zostało wyciągnięte. Stąd w naszym języku powszechnie stosuje się zamienne określenia ekstrakt i wyciąg. Definicja chemiczna ekstraktu brzmi następująco: „roztwór związków chemicznych, który jest wyodrębniony w procesie ekstrakcji”. Roztwór może występować albo jako jedna substancja, albo mieć formę mieszaniny, gdzie jest kilka składowych. Dalej roztwór może być zachowany w takiej formie w jakiej dokonano ekstrakcji, bądź też wykonywane są dalsze działania, które mają sprawić, że uda się osiągnąć czystszą formę substancji pożądanej.
Ekstrakt roślinny – jak powstaje?
Wiedząc czym jest ekstrakt warto przyjrzeć się temu jak powstaje. Praktyczne spojrzenie na produkcję ekstraktu pozwoli lepiej zrozumieć jego charakter. Wyciągi roślinne mogą być pozyskiwane z całych roślin, albo z ich określonych części jak liście, łodygi, korzenie, kwiaty czy soki.
Proces ekstrakcji realizowany jest przez użycie odpowiedniego rodzaju rozpuszczalnika, który ma za zadanie doprowadzić do dyfuzji, która będzie realizować się poprzez chaotyczną mieszaninę cząsteczek. W ten sposób można doprowadzić do sytuacji, w której z olejków roślinnych wyodrębniony może być ten składnik, który ma być wynikiem ekstrakcji.
Tak uzyskany ekstrakt następnie może być już używany jako gotowy produkt, bądź też dalej może być poddawany innym działaniom między innymi wymrażaniu, destylacji, krystalizacji, tak by ostatecznie uzyskać związek chemiczny o pożądanej czystości.
Pozyskiwanie ekstraktów – ścisłe trzymanie się receptur
Pozyskiwanie ekstraktów roślinnych wymaga od producentów działania zgodnie ze ściśle wytyczonymi recepturami. Od tego będzie zależeć poprawność przebiegu całego procesu i możliwość uzyskania ekstraktu w takiej formie, jaka będzie pożądana. Działanie zgodnie z recepturami pozwala na uzyskanie dwóch typów ekstraktów:
- skoncentrowany, czyli taki, w którym określony pozyskiwany składnik występuje w wyższym stężeniu niż w normalnej postaci w roślinie.
- w drugim typie ekstrakt charakteryzuje się stężeniem substancji czynnej w podobnej ilości jaka występuje w naturze.
Pozyskiwane w taki sposób ekstrakty mające określony skład, określoną czystość charakteryzują się wysoką jakością i mogą być wykorzystywane między innymi w kosmetyce jako składnik odżywczych kosmetyków, które w ten sposób otrzymują dużą dawkę witamin, flawonoidów czy polifenoli. Tym samym stają się one doskonałym sposobem na pielęgnację włosów i ciała.
